Από το Ριζοσπάστη
Στις 5/2/2020, δημοτικοί και περιφερειακοί σύμβουλοι της «Λαϊκής Συσπείρωσης» στην Αττική κατέθεσαν στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου μηνυτήρια αναφορά, με σκοπό να καταδείξουν, και με τον τρόπο αυτό, το τελούμενο εδώ και δεκαετίες διαρκές έγκλημα σε βάρος του λαού της Δυτικής Αθήνας, από τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Φυλής.
Στις 12/6/2020 (δηλαδή, μόλις 4 μήνες μετά) δημοσιεύθηκε διάταξη του αρμόδιου αντεισαγγελέα Πρωτοδικών, με την οποία θέτει στο αρχείο τη μηνυτήρια αναφορά ως «νόμω αβάσιμη» γιατί κατά τη γνώμη του «δεν υπάρχει καμία ένδειξη για τέλεση οποιασδήποτε αξιόποινης πράξης…»! Η διάταξη μάλιστα αυτή του αρμόδιου αντεισαγγελέα εγκρίθηκε λίγες μέρες μετά και από τον αρμόδιο εισαγγελέα Εφετών.
Παρέλκει να αναφερθούμε διεξοδικά στην «εντυπωσιακή» ταχύτητα διεκπεραίωσης μίας ογκωδέστατης δικογραφίας (τα σχετικά που κατατέθηκαν από την πλευρά μας ξεπερνούσαν τις 2.500 σελίδες), μέσα σε τέσσερις μόλις μήνες, και μάλιστα τη χρονική περίοδο που τα δικαστήρια ήταν σε αναστολή λειτουργίας λόγω κορονοϊού. Είναι γνωστό σε όλους ότι η διαδικασία διεκπεραίωσης μίας ποινικής δικογραφίας παίρνει συνήθως μήνες ή και χρόνια. Οχι όμως στην περίπτωση του ΧΥΤΑ Φυλής…
Μια τουλάχιστον «ανορθόδοξη» διαδικασία
Παρέλκει να αναφερθούμε επίσης στο γεγονός ότι η διαδικασία που ακολουθήθηκε στο πλαίσιο της προκαταρκτικής εξέτασης ήταν τουλάχιστον «ανορθόδοξη», αφού ο ένας από τους δύο προτεινόμενους από τους μηνυτές μάρτυρας κλήθηκε να καταθέσει τελευταίος (μετά δηλαδή τους ελεγχόμενους!) στις 10/6/2020, ενώ η διάταξη φέρεται να συντάχθηκε στις 12/6/2020, συγχρόνως δε αγνοήθηκε παντελώς η δεύτερη προτεινόμενη από την πλευρά μας μάρτυρας, η οποία δεν κλήθηκε ποτέ να καταθέσει.
Αξίζει όμως να παραθέσουμε αυτούσιο το γενικό συμπέρασμα του αρμόδιου αντεισαγγελέα, ο οποίος αναφέρει: «Κατά την ποινική διερεύνηση της ως άνω μηνυτήριας αναφοράς (…) δεν επιβεβαιώθηκαν τα καταγγελθέντα και δη δεν εντοπίστηκαν υπηρεσιακές παραβάσεις της Διοίκησης σχετικά με την επιλογή και έγκριση του χώρου του ΧΥΤΑ Φυλής, οι δε εγκαταστάσεις σχεδιάστηκαν κατά τρόπο που να πληρούν τις αναγκαίες προϋποθέσεις λειτουργίας με τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων να πραγματοποιείται κατά τρόπο ώστε να διασφαλίζεται η μη πρόκληση αμέσως ή εμμέσως κινδύνου για την υγεία των ανθρώπων από ραδιολογικής άποψης και τέλος η εν θέματι διαγωνιστική διαδικασία που περιλαμβάνει την κατασκευή έργων για την α’ φάση αποκατάστασης της ΟΕΔΑ Δυτικής Αττικής και μεταβατικής διαχείρισης απορριμμάτων και όλες οι προηγηθείσες ενέργειες ευρέθησαν συνάδουσες της νομιμότητας και τελούσες εντός των ορίων της κείμενης νομοθεσίας και δεν εντοπίστηκε στην προκειμένη περίπτωση η διάπραξη αδικημάτων “περί την υπηρεσία” ή του Ν. 1650/1986 “Για την προστασία του περιβάλλοντος”»!!!(σελ. 3 της διάταξης). Σύμφωνα με την έρευνα του αρμόδιου αντεισαγγελέα, δεν προέκυψε καμία δυσμενής συνέπεια σε βάρος των κατοίκων της περιοχής ή του περιβάλλοντος. Την ίδια στιγμή, στην εισαγγελική διάταξη δίνεται απάντηση μόνο σε κάποια από τα ζητήματα που είχαν τεθεί με τη μηνυτήρια αναφορά, παραβλέποντας πληθώρα άλλων ζητημάτων και παρανομιών που αναφέρονται σε αυτήν:
— Η εισαγγελική έρευνα αποφεύγει να αναφερθεί στην Εκθεση της Επιτροπής Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που συντάχθηκε έπειτα από επίσκεψη των μελών της στο ΧΥΤΑ Φυλής στις 27.3.2014, έξι ολόκληρα χρόνια πριν, στην οποία αναφέρεται ότι «(…) η κατάσταση του περιβάλλοντος στη Φυλή είναι ένα μνημείο περιβαλλοντικού χάους, αρρώστιας και ανθρώπινου πόνου, τουλάχιστον για τις επόμενες τρεις (3) γενιές που θα ζήσουν στην περιοχή…».
— Αποφεύγει να λάβει υπόψη της τις αντίστοιχες δηλώσεις της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, των εκλεγμένων τους στην Τοπική Διοίκηση, ακόμα και τα όσα κατά καιρούς αναφέρονται από τους ίδιους τους εκπροσώπους του ΕΔΣΝΑ (Ειδικός Διαβαθμιδικός Σύνδεσμος Νομού Αττικής), οι οποίοι ήδη το 2018 δήλωναν ότι η επεξεργασία στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ του 2015 «επιβεβαίωσε την τρομακτική τάση ανόδου των νεοπλασιών στην Περιφερειακή Ενότητα Δυτικής Αττικής».
— Αποφεύγει να μνημονεύσει και αυτές τις υποκριτικές «κορόνες» του νυν περιφερειάρχη Αττικής και πολιτικού προϊσταμένου της διοίκησης του ΕΔΣΝΑ, κ. Πατούλη, ο οποίος σε επιστολή του προς τα πολιτικά κόμματα (Οκτώβρης 2019), δηλώνει ενήμερος της τραγικής κατάστασης στο ΧΥΤΑ Φυλής, σημειώνοντας μάλιστα: «Η κατάσταση αυτή δεν μπορεί να συνεχίζεται άλλο. Τόσο γιατί βλάπτει το περιβάλλον και τη δημόσια υγεία όσο και γιατί έχει ήδη επέλθει ο κορεσμός του μοναδικού ΧΥΤΑ που διαθέτει σήμερα το Λεκανοπέδιο, στη Φυλή»!!!
— Η εισαγγελική διάταξη επιπλέον καμία αναφορά δεν κάνει στην «Τελική Εκθεση» (Μάρτης 2018) και στα 12 μηνιαία τεύχη (από 1/1/2017 έως 31/1/2018) του Προγράμματος Περιβαλλοντικής Παρακολούθησης των ΧΥΤΑ Φυλής και Ανω Λιοσίων, που υλοποιήθηκαν το 2017 για λογαριασμό του ίδιου του ΕΔΣΝΑ και η οποία μάλιστα αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του. Το συμπέρασμα της Εκθεσης είναι ότι ένα εφιαλτικό κοκτέιλ από μολυσματικούς παράγοντες, από οργανικούς ρύπους και από καρκινογόνους και άλλους τοξικούς και επικίνδυνους ρύπους διασπείρονται στην ευρύτερη περιοχή μέσω των επιφανειακών νερών που είτε ρέουν από τον ΧΥΤΑ είτε λιμνάζουν πάνω σε αυτόν, δημιουργώντας μόνιμες εστίες επώασης και εξάπλωσης νοσογόνων παραγόντων. Αντιθέτως, ο αρμόδιος αντεισαγγελέας αναφέρει ότι σύμφωνα με τη μέτρηση που έγινε από την Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας στις 2/6/2020, σχετικά με τα επίπεδα της ραδιενέργειας «…τόσο οι εργαζόμενοι όσο και το κοινό θα πρέπει να θεωρούνται ασφαλείς από άποψη ραδιενέργειας από τη λειτουργία της εγκατάστασης και δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας για τυχόν ραδιολογική επιβάρυνση της περιοχής…»!!! (σελ. 10 της διάταξης).
Πολιτική η επιλογή της διαιώνισης του ΧΥΤΑ
Διαβάζοντας λοιπόν κανείς την εισαγγελική διάταξη, καλείται να «αντιληφθεί» κάτι τελείως διαφορετικό από αυτό που είτε ζει είτε γνωρίζει όλα αυτά τα χρόνια! Καλείται να «αντιληφθεί» ότι στη Φυλή είναι όλα καλώς καμωμένα, το περιβάλλον και η υγεία του λαού της περιοχής απολύτως προστατευμένα!
Μακάρι να ήταν έτσι, αλλά η πραγματικότητα δυστυχώς είναι τελείως διαφορετική… Η προκαταρκτική εξέταση και η εισαγγελική αυτή διάταξη έρχονται δυστυχώς να βάλουν ακόμα ένα λιθαράκι σε μία πολιτική επιλογή που για το λαό της Δυτικής Αθήνας είναι πια γνωστή, αυτή της διαιώνισης του ΧΥΤΑ Φυλής, της ΟΕΔΑ Φυλής (Ολοκληρωμένη Εγκατάσταση Διαχείρισης Αποβλήτων) στο σύνολό της, για την οποία οι ίδιοι οι «αρμόδιοι» δήθεν παραδέχονται ότι είναι καταστροφική για την υγεία των κατοίκων του Θριάσιου και της Δυτικής Αθήνας αλλά και για το περιβάλλον.
Η χρονική συγκυρία που γίνονται όλα αυτά δεν είναι βέβαια τυχαία. Ηδη σήμερα συνεχίζονται οι επικίνδυνες επεκτάσεις – πανωσηκώματα στον ΧΥΤΑ της ΟΕΔΑ Φυλής και βρίσκεται σε διαδικασία ανάθεσης η όγδοη στη σειρά επέκταση – πανωσήκωμα, των 685.000 κ.μ. αυτήν τη φορά, μέσα στα όρια της ΟΕΔΑ Φυλής, που στην πραγματικότητα θα δημιουργήσει έναν πρόσθετο λόφο σκουπιδιών, πάνω στο υπάρχον βουνό σκουπιδιών, με εξαιρετικά επικίνδυνες, απότομες πλευρικές κλίσεις. Παράλληλα, σε εξέλιξη βρίσκεται η διαγωνιστική διαδικασία για τη δημιουργία μίας νέας, τρίτης κατά σειρά, χωματερής στην ίδια περιοχή, αφού τον Αύγουστο του 2019, παραμονές της παράδοσης – παραλαβής από την κα Δούρου στον κ. Πατούλη, εν κρυπτώ, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ, μαζί και αντάμα, αποφάσισαν στον ΕΔΣΝΑ (απόφαση 248/1-8-2019) τη δημιουργία της. Το συγκεκριμένο έργο κρίθηκε και αυτό από την εισαγγελική διάταξη νόμιμο και αναγκαίο και μάλιστα εκτιμήθηκε ότι σταθμίστηκαν όλα τα «προστατευόμενα έννομα αγαθά, της προστασίας του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας»!
Παράλληλα με τα παραπάνω, εν μέσω πανδημίας, η κυβέρνηση, συνεχίζοντας από κει που σταμάτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, ψήφισε έναν εγκληματικό για το περιβάλλον νόμο, που στηρίζεται στη νομοθεσία της ΕΕ και κατεδαφίζει τις όποιες δικλίδες ασφαλείας για την προστασία του περιβάλλοντος, διευκολύνοντας παραπέρα τη μετατροπή του περιβάλλοντος σε εμπόρευμα και προσφέροντας νέα πεδία κερδοφορίας για τους επιχειρηματικούς ομίλους, όπως αυτό της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Επιλέγουμε το δρόμο του αγώνα για να κλείσει εδώ και τώρα η χωματερή
Ο λαός της Φυλής, του Θριασίου Πεδίου και της Δυτικής Αθήνας έχει δυστυχώς τη δική του πείρα και γνωρίζει πολύ καλά ότι η διαχείριση των στερεών αποβλήτων στη Φυλή δεν έγινε με τρόπο «ώστε να διασφαλίζονται η υγεία του και το περιβάλλον», όπως η εισαγγελική διάταξη επιχειρεί να τον πείσει. Το γνωρίζει γιατί βιώνει πάνω από 55 χρόνια, καθημερινά, τη συνεχή υποβάθμιση της υγείας, της ποιότητας ζωής και του περιβάλλοντος.
Γι’ αυτό και έχει επιλέξει το δρόμο του αγώνα κόντρα στις πολιτικές που χαντακώνουν τη ζωή του. Αυτός ο αγώνας πρέπει να δυναμώσει, διεκδικώντας εδώ και τώρα να κλείσει η υπάρχουσα χωματερή στη Φυλή, να μην προχωρήσουν τα σχέδια για την επέκτασή της και να αποκατασταθεί ο χώρος, να μη γίνουν νέα εγκλήματα τύπου Φυλής, όπως στο Γραμματικό. Διεκδικώντας η διαχείριση των απορριμμάτων να είναι σε όφελος του λαού, με αξιοποίηση της τεχνολογίας και της επιστήμης για την προστασία της υγείας και της ποιότητας ζωής των κατοίκων και των εργαζομένων στην καθαριότητα, για να μην καταστρέφεται το περιβάλλον για να θησαυρίζουν οι λίγοι.
Άννα Χαντζή, μέλος της Επιτροπής για την Τοπική και Περιφερειακή Διοίκηση της Κ.Ο. Αττικής του ΚΚΕ, Δικηγόρος